احمد اکبری در گفت و گو با ایسنا با ابراز تأسف از اینکه بسیاری از مهدکودکها از یک بنیان فکری درستی تبعیت نمیکنند و تنها به مکانی برای نگهداری کودکان تبدیل شدهاند، افزود: هیچکدام از مهدکودکها به یک نظریه تربیتی پایبند نیستند.
وی با بیان اینکه تاکنون سن مشخصی برای سپردن کودکان به مهدها اعلام نشده است، افزود: کودکان در دو سال اول زندگی علاوه بر اینکه باید کودکی کنند باید مراقب غذا خوردن و جلوگیری از خطرهای احتمالی باشند به همین دلیل این دوره به پرستاری معروف است.
وی بیان کرد: بهرغم اینکه در بسیاری از نظامهای آموزشی دوره مهدکودک و پیشدبستانی به شدت مورد توجه قرار میگیرد و در جوامع توسعه یافته و حتی برخی جوامع در حال توسعه خانوادهها نیز به آن توجه ویژهای دارند اما متأسفانه در کشور ما این دورهها مغفول مانده است.
این روانشناس کودک تصریح کرد: بسیاری از روانشناسان و دانشمندان علوم تربیتی هفت سال نخست را مهمترین دوره در شکلگیری ابعاد شخصیتی فرد میدانند.
آنگونه که باید به شکلگیری تربیتی کودکان در مهدکودکها توجه نمیشود
وی اظهار کرد: با تغییر شرایط زندگی و افزایش آمار زنان شاغل از یکسو و تکفرزندی شدن خانوادهها یا فاصله زیاد سنی بین فرزندان، مهدکودکها بهتدریج رونق گرفته تا جایی که امروز حتی مهدکودکها در روستاها از رونق خوبی برخوردارند.
اکبری گفت: هر چند طی چند سال اخیر فضای کار در بین مهدکودکها رقابتی شده و هرکدام با تبلیغات فراوان برای جذب خانوادهها تلاش میکنند اما متأسفانه آنگونه که باید به شکلگیری تربیتی کودکان در مهدکودکها توجه نمیشود.
یکی از مواردی که همواره بین مسئولان مهدکودکها و والدین کودکان مورد بحث و حتی گاهی جدل قرار میگیرد، نحوه خدمترسانی برخی مربیان مهدکودکها است.
وی با بیان اینکه یکی از مهمترین ایراداتی که بیشتر مهدکودکها با آن مواجه هستند نبود فضای مناسب برای کودکان است، گفت: این موجب شده فقط فرزند خود را از خانهای به خانه دیگر انتقال دهیم و بازهم در فضای بسته نگهداری شود.
نبود مربی متخصص عامل وارد شدن لطمات روحی فراوان به کودکان
این روانشناس کودک همچنین با اعلام اینکه نبود مربی متخصص با رشته مربوطه در برخی مراکز موجب شده لطمات روحی فراوانی به کودکان وارد شود که از نگاه مدیران مهدها چندان حائز اهمیت نیست، گفت: هرچند مهدهای کودک بخش خصوصی هستند و هزینه شهریهای که میگیرند کفایت هزینههای آنها را نمیدهد ولی این دلیل نیست مربیانی که استخدام میکنند توانمند نباشند.
وی اسباب بازیهای برخی مهدها را فرسوده و بیکیفیت دانست و اظهار کرد: درمجموع مربیان کودکان را در یک فضای بسته نگه داشته و مدام در حال ساکت کردن هستند.
اکبری در ادامه از ۳ سالگی تا موقع ورود به مدرسه را زمان رفتن به مهدکودک و پیشدبستانی دانست و گفت: در این دوران اگر فرزندی بخواهد کودکی کند باید مدیریت شده باشد.
شادیهای کمخطر و تعاملات اجتماعی مد نظر قرار گیرد
وی با تأکید بر اینکه بازیهای آموزشی، شادیهای کمخطر و تعاملات اجتماعی باید مد نظر قرار گیرد، بیان کرد: مهدکودک و پیشدبستانی در ایران اجباری نیست و خانوادهها این مرحله را تقریباً انجام نمیدهند.
این روانشناس کودک افزود: به دلیل اینکه اغلب خانوادهها امیدوارند فرزندانشان با رفتن به مدرسه ادب خواهند شد اما در واقع کودکان در این سن نه کودکی میکنند، نه ادب میشوند و نه رفتارهای خوب را نهادینه میکنند.
وی با اشاره به اینکه کودکان وقتی وارد مدرسه میشوند چون از بازیهای گروهی و جمعی محروم بودهاند میخواهند کودکی کنند، بیان کرد: اگر مهدهای کودک به صورت باغ کودک نشاطآور مبتنی بر مراقبت، مواظبت و مدیریت محیط مهیا شود موجب بهتر شدن چرخه آموزش و پرورش میشود.
اکبری با بیان اینکه بسیاری مواقع شکل طبیعی تعلیم و تربیت را با فرستادن اجباری کودکان به کلاسهای کامپیوتر، زبان و سایر کلاسها از بین میبریم، گفت: متأسفانه برگزاری این کلاسها برای برخی مهدکودکها تبدیل به یک اصل شده به همین دلیل کودک تصویر بدی از این فعالیت در ذهن خود شکل میدهد.
مهمترین مرحله تربیتی یک کودک دوران مهد و پیشدبستانی است
این صاحبنظر آموزش فلسفه برای کودکان در حوزه تعلیم و تربیت گفت: هر چند مهدکودکها باید نگاه علمی سودمندی داشته باشند اما هرکدام از آنها با تقلید کردن برنامهای را پیش گرفتهاند ضمن اینکه ابزار درستی هم ندارند.
وی گفت: بهرغم اینکه مهمترین مرحله تربیتی یک کودک دوران مهد و پیشدبستانی است اما نباید انتظار داشت با حداقل حقوق ماهیانهای که به مربیان مهدهای کودک پرداخت میشود کار تعلیم و تربیت بهخوبی انجام شود.
اکبری در ادامه با اظهار تأسف از اینکه اکثر مهدهای کودک و پیشدبستانی در ساختمانهای مسکونی فعالیت میکنند، اظهار کرد: مربیان برای شناخت هر چه بهتر کودکان باید دارای تخصص روانشناسی کودک یا کارشناس تربیت مربی پیشدبستانی باشند.
وی مهدکودک را مهمترین مرحله تربیت کودک دانست و افزود: به همین دلیل برگزاری دورههای تخصصی برای تکمیل این دوره بسیار مورد نیاز است.
اکبری ادامه داد: متأسفانه روشهای ما هنوز همان روشهای آزمایش و خطا بوده و روشهای نوینی برای تربیت درست کودکان نداریم.
وی با تأکید بر اینکه دولت و آموزش و پرورش باید توجه جدی به مهدکودکها و پیشدبستانیها برای مراحل تربیت و تأدیب داشته باشد، گفت: به دلیل اینکه اکنون آنگونه که باید در مهدها و پیشدبستانی تربیت بهخوبی انجام نمیگیرد معلم بر سر کلاس درس که حاضر میشود باید برای ساکت کردن، نقش مبصر را بر عهده بگیرد و این موجب میشود از آموزش اصلی خود عقب بیفتد.
بدون شک شادی زمانی اتفاق میافتد که انسان از بودن در لحظه در زمان و مکان احساس خوشی داشته باشد اگر نمیتوانیم به راحتی برای کودک خود فضای مناسبی فراهم کنیم حداقل میتوان همان مکان را با فرصتهای کودکی کردن و زندگی متناسب با زمان برای کودک فراهم کرد و شادی را برای آنها به ارمغان آورد.
بهترین کار این است که مقداری از زمانی که به دلایل مختلف از کودک دریغ داشتهایم دوباره به آن اختصاص دهیم و با کودک خود هم صحبت بوده و به عنوان یک هم بازی کودک بود.