مهران میرزایی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: تغییراتی بعد از ۱۱ سالگی در ذهن کودک اتفاق می‌افتد که نمونه آن خود مرکز بینی و تفکر انتزاعی است، بنابراین سبک تربیتی نیز بعد از این دوره باید تغییر کند.
وی افزود: دوره نوجوانی با بچه طرف نیستیم و رابطه باید دوستانه باشد. کودک در کنار والدین قرار می‌گیرد و نیازمند توجه آنها است. مهم‌ترین اصلی که یک شخصیت ارزشمند به آنها می‌دهد، احترام و بزرگ شمردن آنها توسط پدر و مادر است که عزت‌نفس و اعتماد به نفس آنها را بالا می‌برد و خودش را باور می‌کند.
این مشاور خانواده تأکید کرد: افرادی که با حرف یا رفتار خود کودک و نوجوانی را تحقیر می‌کنند، لایه‌های شخصیت او را نابود می‌کنند که در رفتار او هنگام بزرگسالی خودنمایی می‌کند. بنابراین رفتار والدین باید به گونه‌ای باشد که به فرزندشان احساس ارزشمندی بدهد زیرا تحقیر او یک آسیب به شخصیت او است.
میرزایی تصریح کرد: خود مرکزبینی یکی از ویژگی‌های دوره نوجوانی است و تصور می‌کند که مرکز توجه در هر جمعی است و این تصور باعث می‌شود که رفتارهایی از خود داشته باشد که جلب توجه را بیشتر کند که گاهی از جایگاه موفقیت در درس و ورزش است و گاهی به رفتارهای پرخطر و منفی می‌پردازد.
وی گفت: نوجوان می‌پندارد که خودش باید دنیای دلخواه خود را بسازد و برای این هدف هر کاری را انجام می‌دهد و والدین را مقصر فاصله بین دنیای آرمانی و دنیای کنونی خود، می‌داند و با آنها دچار چالش می‌شود و حتی معلم یا هر شخصی که شبیه والدین باشد با او درگیر می‌شود تا مخالفت خود را نشان دهد.
این کارشناس روانشناسی، افزود: ریشه چالش والدین با نوجوان این است که نمی‌دانند بخشی از این چالش‌ها مثل مدگرایی، پرخاشگری، عصبانیت، زود جوشی... شرایط طبیعی دوران نوجوانی است که اگر این رفتار نباشد، به افسردگی می‌انجامد و می‌تواند گاهی به خودکشی هم ختم شود.
میرزایی تأکید کرد: پدر و مادر باید صبر داشته باشند و این شرایط را بپذیرند و بهترین راهکار در این شرایط، یک اخم و یک رفتار اعتراضی کوتاه مدت است تا فرزند متوجه اشتباه خود شود و هر توضیح و نصیحت اضافه، می‌تواند احترام آنها را خدشه‌دار کند.
وی تصریح کرد: نوجوان به دنبال نصیحت نیست زیرا می‌داند که رفتار او اشتباه است اما در جستجوی دنیای آرمانی خود، می‌خواهد به دنیای امروز انتقاد کرده و یا اینکه جلب توجه کند.
این کارشناس روانشناسی تأکید کرد: هر فرد در فاصله ۱۸ تا ۲۰ سالگی باید به هویت برسد و خود را پیدا کرده و مسیر خود را مشخص کند. رفتارهای افراطی مثل خالکوبی، نشانه بحران هویت است که سرانجام از انتخاب‌های خود نیز پشیمان می‌شود.
وی گفت: نوجوان با هویت پیشرس، بدون اینکه دچار بحران و چالش شود آنچه را دیگران دیکته کنند به راحتی می‌پذیرد. رفتاری تقلید کننده دارد و هیچ تحلیلی از شرایط ندارد مثل آدم‌های غیرقابل انعطاف که اگر این حریم بشکند آشفته شده و بدترین رفتار را مرتکب می‌شود.
میرزایی افزود: اگر والدین اهل تحقیق باشند و به سؤال فرزندان، جواب آگاهانه بدهند، در نظر فرزندان قابل احترام هستند و ارتباط آنها تقویت می‌شود، زیرا با این همراهی پدر و مادر، احساس ارزشمندی می‌کند.
این مشاور خانواده تأکید کرد: نوجوان در مواردی مانند رشته تحصیلی و انتخاب شغل، بیشترین تأثیرپذیری را از والدین خود دارد اما در رفتار کوتاه مدت و موقت مانند نوع پوشش، موسیقی، سرگرمی و نوع حرف زدن همسالان خود اثر می‌گیرد.
وی اظهار کرد: اگر نوجوان، حاضر نیست همراه خانواده به مهمانی برود باید به انتخاب او احترام گذاشت، اما به او مسئولیت داد. بچه‌های مسئولیت‌پذیر، هیچ وقت سوءاستفاده نمی‌کنند زیرا مسئولیت‌پذیری به آنها حس ارزشمندی می‌دهد و نمی‌خواهند این ارزشمندی را از دست بدهند.
میرزایی گفت: والدین باید بچه‌ها را مدیریت کنند که با کنترل بیش از حد متفاوت است. علت اینکه برخی والدین در نظارت به فرزندان سختگیری می‌کنند، ناشی از تمایل‌های سرکوب شده خودشان است و فرصت‌هایی که در زمان جوانی و نوجوانی نداشته‌اند.
