این روانشناس شامگاه گذشته در نخستین شب از رویداد «شب‌های عیدگاه» که در محل فرهنگسرای جهاددانشگاهی و به همت معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی خراسان رضوی برپا شده است در خصوص «چگونه شاد زیستن در زندگی امروزین» و در پاسخ به این پرسش که چگونه با این همه اخبار تلخ می‌توان زندگی شادی را رقم زد، اظهار کرد: قدم نخست آنکه نگوییم سخت است، بدین معنا که همیشه شاد زیستن آسان است به شرط آنکه مهارت‌های آن را بلد باشیم و هنر آن است که در موقعیت‌هایی که خیلی اخبار خوبی به گوش نمی‌رسد و خلاف میل و انتظار است، بتوان شاد زیست.
وی با اشاره به موضوع حالت‌ها و رفتارها در روانشناسی اضافه کرد: ما هر حالتی به خود بگیریم، رفتار ما از آن تبعیت می‌کند و مغز ما آن را به عنوان یک واقعیت قبول می‌کند. تحقیقات نشان داده است که وقتی حالت شاد به خود بگیریم در حالی که هیچ اتفاق شادی هم در زندگی رخ نداده است و تنها به صورت تصنعی تبسم می‌کنیم، همین که حالات انسان‌های شاد را به خود بگیریم، ذهن گمان می‌برد که من واقعا از رویدادی شاد هستم و شروع به پمپاژ ناقل شیمیایی سروتونین در مغز می‌کند.
حورایی ادامه داد: سروتونین (هورمون شادی) زمانی در مغز ترشح می‌شود که واقعا من شاد باشم، یعنی اخبار خوشایند مورد پسند به گوشم می‌رسد و به وجد می‌آیم، پس چگونه است که بدون آنکه اتفاق شادی رخ نداده است و تنها با تظاهر به شادی و تبسم، پمپاژ سروتونین رخ می‌دهد؛ بنابراین یکی از توصیه‌ها به افراد افسرده برای غلبه بر افسردگی، تکرار تبسم مصنوعی در طول روز است. این کار نه هزینه دارد و نه کار سختی است؛ اما حواس‌مان نیست و در جامعه به داشتن چهره‌های عبوس و درهم عادت کرده‌ایم، اما در حالات زندگی پیامبر آمده است که کسی ایشان را بدون تبسم ندیده است. این موضوع هنر بزرگی است که در منزل، اجتماع و محل کار تبسم عادت انسان شود.
با نگاه به داشته‌هایمان خوشحال شویم
این استاد روانشناسی با ارائه مثال‌هایی از اتفاقات ناخوشایند در زندگی روزمره ادامه داد: هر نیستی انسان را ناراحت می‌کند و به طور طبیعی حال انسان گرفته می‌شود، در مقابل هر هستی نیز انسان را خوشحال می‌کند، بنابراین با نگاه به داشته‌هایمان خوشحال می‌شویم. انسان‌ها همیشه در زندگی داشته‌ها و نداشته‌هایی دارند، می‌توانیم ذهن را معطوف داشته‌ها و یا معطوف نداشته‌ها کنیم. انتخاب با ماست و شاد زیستن ربطی به اتفاقات ندارد، بلکه به رویکردها ربط دارد. بنابراین تمرکز بر داشته‌ها در طول روز آنقدر حس شادی به انسان می‌دهد که انسان را برای دستاورد به عمل وا می‌دارد، بدین معنا اگر بخواهم نداشته‌ها و آرزوهایم را محقق کنم، باید حالم را با معطوف کردن ذهن بر داشته‌هایم خوب کنم.
وی در پاسخ به این مطلب که چگونه می‌توان در مواجهه با اتفاقات منفی و نیمه خالی لیوان که گاه بسیار زیاد است و در بسیاری موارد خارج از اختیار آدمی رخ می‌دهد عمل کرد، گفت: هنگامی که به پرسش دقت می‌کنید، توجه به نداشته‌ها در آن آشکار است، در حالی داشته‌های آدمی بسیار فراوان است، اما از فرط توجه به نداشته‌ها، داشته‌ها کمتر به چشم و ذهن می‌آید. هر که می‌خواهد روحیه سپاسگزاری در او افزایش یابد، سری به بیمارستان بزند، سلامتی تاجی است بر سر همه که تنها افراد بیمار آن را می‌بینند. راهکار دیگر در این زمینه معاشرت با آدم‌هایی است که سطح مالی پایین‌تری دارند، زیرا در این معاشرت می‌توان بسیاری از مواردی را یافت که گرچه برای این افراد آرزو تلقی می‌شود، جزو داشته‌های معمولی شما به شمار می‌رود.
حورایی افزود: باید دانست تمرکز بر آنچه در اختیار و قدرت ما نیست، جز آنکه حال ما را خراب کند، کاری از پیش نمی‌برد، بنابراین باید آن را کنار گذاشت و تنها برای آن چیزهای که در حیطه قدرت و اختیارمان است، برنامه‌ریزی کنیم.
هیچ‌گاه حال خوبتان را به هیچ اتفاقی وابسته نکنید
وی تأکید کرد: نکته مهم دیگر آن است که هیچ‌گاه شادمانی و حال خوب خود را وابسته به هیچ اتفاقی نکنید. زیرا در این صورت همیشه در انتظار خواهید ماند. این اگرها موجب می‌شود، تمام زندگی را وابسته به این اتفاق کنیم و تا رخ دادن آن اتفاق در احوالات بد به سر می‌بریم. سهراب سپهری در شعری آورده است «هر کجا هستم، باشم، آسمان مال من است، پنجره، فکر هوا، عشق، زمین مال من است». وابستگی به اینکه اگر این اتفاق بیفتد، من خوشحال می‌شوم، موجب می‌شود انسان شاد نباشد و ابتلای افسردگی است. هیچ چیز قرار نیست رخ دهد، زیرا من برای همین چیزی که الان هستم و دارم شاد هستم. اگرچه به دنبال خواسته‌هایم هستم، اما تحقق آن، وابسته به حال خوب اکنون من نیست.
زندگی در لحظه معجزه می‌کند
این استاد بیان کرد: زندگی در لحظه حال معجزه می‌کند، اما متاسفانه انسان‌ها عموما در دو حالت هستند، یا در گذشته مانده‌اند و آن را با ای کاش‌ها مرور می‌کنند و یا خود را به آینده و اگرها وابسته می‌کنند. حال آنکه «زندگی آب تنی کردن در حوضچه اکنون است ...».
وی به بیان خاطره‌ای از سهراب سپهری پرداخت و گفت: او دچار بیماری صعب‌العلاجی می‌شود و در بیمارستان عیادت‌کنندگان برای او گل آورده‌اند و او این‌گونه می‌سراید که «نپرسیدم که فواره اقبال کجاست و نپرسیم که پدرهای پدرهامان چه نسیمی، چه شبی داشته‌اند، بو کنید اطلسی تازه بیمارستان را...» در این شعر بر همین مفهوم تأکید می‌شود که نه به آینده: فواره اقبال و نه به گذشته: پدرهای پدرهامان تمرکز کنیم.
در لحظه زندگی کردن، راز مهم شاد زیستن است
حورایی اظهار کرد: ما چنین آموزه‌هایی را از قرآن برگرفته‌ایم آنجا که در آیه ۱۰ سوره یونس آمده است «الا إنّ اولیاء الله لا خوف علیهم و لا هم یحزنون، به درستی که دوستان خدا نه می‌ترسند و نه حزن دارند» پاسخ چگونه شاد بودن آن‌ها، زندگی در لحظه است؛ بنابراین در لحظه زندگی کردن، راز مهم شاد زیستن است.
وی درباره چگونه رسیدن به این مهم بیان کرد: ذهن همچون اسب چموشی است که به طور طبیعی به دیروز و فردا می‌رود و برای نگه داشتن آن در اکنون نیاز به تمرین‌های کوتاه مدت آگاهانه داریم تا آرام آرام ذهن یاد بگیرد اینجا و اکنون باشد.
این استاد افزود: یکی از قوانین آسمانی که حتی کسانی که به دین معتقد نیستند، آن را می‌پذیرند، کارما است؛ به این معنا که بازتاب و انعکاس کارهای خوبی که من در عالم انجام می‌دهم، موجی ساطع می‌کند که روزی در جایی به من باز می‌گردد. بازگشت این امواج با نوع امواجی که ارسال می‌کنیم، سنخیت دارد. به این ترتیب اگر بنای ما بر شاد کردن دیگران باشد، قانون عالم این است که موج آن به من برگردد. اما اگر همت و تلاشم در جهت شاد کردن خودم صورت گیرد، از این انعکاس محروم خواهم شد. می‌توان با کارهایی جزئی و کوچک برای لحظاتی هر چند کوتاه شادی را برای دیگران به ارمغان آوریم.
وی در پایان به معرفی مختصرNLP پرداخت و گفت: این اصطلاح مخفف (Neuro linguistic programming) برنامه‌ریزی عصبی کلام است. هر سخنی که بر زبان می‌رانیم، یک ارتعاش عصبی در مغز ایجاد می‌کند. این ارتعاش در اثر تکرار به ناخودآگاه می‌رود و برنامه‌ریزی و اجرا می‌شود. در حقیقت این علم، تأثیر کلام بر روحیه و رفتار است. همه می‌دانیم که مشکلات و بن بست‌های زیادی وجود دارد، اما تمرکز و اندیشه بر این موضوعات موجب حال بد من خواهد شد. در حالی‌که اولین راه برای جذب اتفاقات خوب، حال خوب است.
حورایی ادامه داد: مدل‌سازی راه دیگر در این علم است. با مدل قرار دادن رفتار و گفتار و سبک زندگی آدم‌های موفق در واقع به همان جایی خواهم رسید که او به دست آورده است. «ان ال پی» علم تغییر، تحول و تأثیر کلام بر روحیه و رفتار و مدل‌سازی است. هدف‌نویسی در زندگی را جدی بگیرید.
وی اظهار کرد: اهمیت هدف در زندگی ما آشکار نیست و جدی گرفته نمی‌شود؛ در حالی که بسیار از آن سخن می‌رود، اما باید قلم و کاغذ را بردارید و ۵ هدف مکتوب ارزشمند مورد علاقه زمان دار را به صورت شفاف، دقیق و واضح مکتوب کنید و هر روز به آن نگاه کنید تا تصویر ذهنی به دست آورید و این پرسش را مطرح می‌کند که آیا امروز به دنبال آن‌ها بودم و اینکه آیا سبک زندگی‌ام با هدف زندگی‌ام شباهتی به هم دارند یا خیر؟
