ترجمه سه‌کتاب جدید در حوزه روانشناسی به‌تازگی توسط انتشارات ققنوس و نشر نو منتشر و راهی بازار نشر شده است.
یکی از این‌کتاب‌ها، «روانشناسی شطرنج» نوشته فرنان گوبه است که با ترجمه محمدرضا سلطاندوست توسط انتشارات ققنوس منتشر شده است. نسخه اصلی این‌کتاب سال ۲۰۱۹ توسط انتشارات راتلج چاپ شده و نویسنده‌اش درباره مطالب مختلفی از تبعیض‌های جنسیتی تا روان‌شناسیِ چشم‌بسته بازی‌کردن شطرنج را در آن مطرح کرده است. سقف شیشه‌ای که مانع نامرئی پیشرویِ زنان است تا زیباییِ شطرنج به دلیل تعداد زیادِ احتمالاتِ پیش‌رویش هم از دیگر مطالبی هستند که فرنان گوبه در این‌کتاب به آنها پرداخته و در واقع به بهانه شطرنج درباره موضوعات کلانی چون جامعه، تمرین، استعداد و تبعیض بحث کرده است.
فرنان گوبه نویسنده این‌کتاب، متولد ۱۹۶۲ در سوییس، استاد روانشناسی شناختی دانشکده اقتصاد لندن است و تحقیقاتش شامل علوم شناختی، روانشناسی شناختی، علوم اعصاب شناختی و هوش مصنوعی می‌شود. او از طرفی از تاریخچه و سازوکار حاکم بر شطرنج برای بیان نظریه‌های و مفاهیم رایج در روانشناسی استفاده کرده و از طرف دیگر با پیش‌کشیدن همین‌مفاهیم، دوستداران و بازیکنان شطرنج را در جهت شناخت بیشتر و ارتقای سطح بازی خود راهنمایی کرده است. او با این‌رویه، اهمیت موضوعات روانشناسی را در شطرنج نشان داده و مثال‌های نسبتا مستدلی از شطرنج برای درک بهتر مقولات روانشناسی ارایه کرده است.
مولف کتاب پیش‌رو در جایگاه استاد بین‌المللی شطرنج، بارها برای تیم ملی سوییس بازی کرده و از سال ۱۹۸۱ تا ۱۹۸۹ یکی از سردبیران مجله Swiss Chess Review بوده است. امتیاز او در دنیای شطرنج ۲۴۰۰ است.
«روانشناسی شطرنج» ۱۱ فصل دارد که به این‌ترتیب‌اند: «چشمِ استاد»، «قطعات!»، «بهترین حرکت»، «کار نیکوکردن (کمابیش) از پرکردن است»، «مردان در برابر زنان»، «سبک و شهود»، «انسان جایزالخطاست»، «جنگ روانی و فنون آموزشی»، «عصای جادویی؟»، «تاوان‌های بازی شطرنج» و «آخر بازی».
پیش از شروع متن کتاب، سه‌جمله از سه قهرمان جهانی شطرنج درباره این‌ورزش درج شده که به این‌ترتیب‌اند: «شطرنج شبیه زندگی است. (بوریس اسپاسکی)، شطرنج زندگی است (بابی فیشر) و شطرنج زندگی نیست (هو ییفان).
در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:
نمونه‌ها فراوان‌اند. مایا چیبوردانیدزه، قهرمان سابق جهان، پزشکی خواند و خود را مشغول خدمات اجتماعی کرد. استادبزرگ دانا رِیزنیتس‌اوزولا، که چند دوره نماینده لتونی در المپیادهای شطرنج بود، شطرنج را کنار گذاشت تا وزیر دارایی کشورش شود. هو ییفان که در چهارده‌سالگی قهرمان زنان جهان شد و در حال حاضر تنها زنی است که با موفقیت با بهترین بازیکنان مرد رقابت می‌کند، با وجود سرخوردگی شدید مربی‌اش، در دانشگاه پکن در رشته روابط بین‌الملل تحصیل کرد. به گفته او «شطرنج صرفا یک‌بازی است؛ زندگی نیست.» در سال ۲۰۱۸ او برنده بورسیه تحصیلی معتبر رودز برای تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد رشته آموزش در دانشگاه آکسفورد شد. بدیهی است که این‌بورسیه تحصیلی پرمتقاضی براساس عملکرد دانشگاهی او اعطا شد و نه کارنامه حرفه‌ای‌اش در شطرنج. از دریافت‌کنندگان مشهور پیشین بورسیه رودز می‌توان به بیل کلینتون، رییس‌جمهور سابق ایالات متحده و سوزان رایس مشاور سابق امنیت ملی کاخ سفید، اشاره کرد.
این‌کتاب با ۱۹۲ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۱۴۰ هزار تومان منتشر شده است.
کتاب «روانشناسی هنر» نوشته جورج مَدِر دومین‌کتاب روانشناسی جدید بازار نشر است که با ترجمه محمدرضا ابوالقاسمی توسط نشر نو منتشر و راهی بازار نشر شده است. این‌کتاب سومین‌عنوان از مجموعه «روانشناسی همه‌چیز» است که این‌ناشر چاپ می‌کند و نسخه اصلی‌اش سال ۲۰۲۱ توسط انتشارات راتلج منتشر شده است. کتاب‌های «روانشناسی همه‌چیز» به بررسی عوامل روانی پنهانی می‌پردازند که مردم را از امیال و تنفر ناخودآگاه خود به غرایز طبیعی اجتماعی سوق می‌دهند و تا به‌حال دو عنوان «روانشناسی رانندگی» و «روانشناسی سلبریتی» از آن منتشر شده‌اند.
نویسنده کتاب پیش‌رو می‌گوید کتابش درآمد نسبتا کوتاه و آسان‌فهمی بر روانشناسی هنر برای علاقه‌مندان است؛ فارغ از زمینه‌های تحصیلی‌شان. مطالبش هم مستلزم شناخت مقدماتی از هنر و علم نیست و تا حد امکان در نگارش آن، از به‌کاربردن اصطلاحات تخصصی پرهیز شده است. جورج مدر می‌گوید تعریف موسع هنر شامل رشته‌های گوناگون ازجمله هنرهای بصری، هنرهای اجرایی و ادبیات است. برای سادگی و اختصار، تمرکز کتاب «روانشناسی هنر» بر هنرهای بصری (طراحی، نقاشی، پیکرتراشی و عکاسی) است.
«روانشناسی هنر» دربرگیرنده ۷ فصل است که از این‌قرارند: «هنر و روانشناسی»، «عصب‌شناسی هنر»، «چرا به هنر می‌پردازیم؟»، «بازنمایی فضا، خطوط شکل‌ساز و فرم در هنر»، «بازنمایی رنگ و حرکت در هنر»، «چه‌چیزی هنر را تراز اول می‌کند؟» و «خلاقیت در هنر و علم».
ترجمه دیگر این‌کتاب، بهار ۱۴۰۲ توسط انتشارات ققنوس چاپ شد.
در قسمتی از ترجمه محمدرضا ابوالقاسمی این‌کتاب می‌خوانیم:
اکنون برای بررسی ویژگی‌های فیزیکی نقاشی از تحلیل آزمایشگاهی (خصوصیات شیمیایی رنگ، اشعه ایکس، تصویربرداری مادون قرمز و غیره) استفاده می‌کنند، اما این‌شواهد همیشه قطعی نیست. هان فان‌میگرنِ هنرمند هنگام خلق نقاشی‌های جعلیِ یوهانس ورمیر دقت فراوانی به خرج داد تا دوباره از بوم‌های متعلق به زمان ورمیر استفاده کند و دقیقا همان ترکیب‌های رنگی ورمیر را به کار گیرد و حتی اجاق مخصوصی ساخت تا تاثیر قاطع شبکه ظریف تَرَک‌های سطحی (ترک‌بندی) موجود در نقاشی‌های سیصدساله را ایجاد کند.
این‌کتاب با ۱۷۴ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۱۳۰ هزار تومان به چاپ رسیده است.
سومین‌کتاب هم، «روانشناسی رسانه اجتماعی» نوشته کیوران مک‌مائن است که توسط ماندانا افتخار ترجمه و در قالب چهارمین‌کتاب مجموعه «روانشناسی همه‌چیز» نشر نو چاپ شده است. نسخه اصلی این‌کتاب هم سال ۲۰۱۹ توسط انتشارات راتلج چاپ شده است.
نویسنده کتاب پیش‌رو می‌گوید این‌کتاب، تلاشی برای توضیح این است که چگونه حجم زیادی از امور روزمره و فرهنگ امروزی از سرویس‌های محبوب و جذاب فضای مجازی اشباع شده است. او می‌گوید یکی از اشتراکات روانشناسی و رسانه اجتماعی این است که بسیاری از افراد درباره آنها نظراتی دارند. هر فرد از روانشناسی تجربه‌ای شخصی دارد و همه ما درباره رفتار انسانی‌ای که مشاهده می‌کنیم، گمانه‌زنی می‌کنیم. در مورد رسانه اجتماعی هم همین‌طور است و هر فردی که از آن استفاده می‌کند، درباره آن‌چه تجربه می‌کند، نظریه‌ای دارد.
کیوران مک‌مائن همچنین می‌گوید اغلب رسانه اجتماعی و شبکه اجتماعی را به‌جای هم می‌گیرند و این‌اشتباه ناشی از درک نادرست است. در واقع شبکه اجتماعی مفهومی است که مدت‌ها پیش از ظهور اینترنت وجود داشت. شبکه اجتماعی به گروهی از افراد اطلاق می‌شود که یکدیگر را می‌شناسند یا به‌نحوی مرتبط‌اند. اما گاهی می‌شنویم که به توییتر یا لینکدین هم شبکه اجتماعی می‌گویند. این‌کار اشتباه است چون یک‌مفهوم جامعه‌شناختی را با یک‌سرویس فناورانه اشتباه می‌گیرند. شبکه اجتماعی‌نامیدن فیسبوک، تلویحا به این‌معنی است که هرکس با یک‌اکانت، ارتباط معناداری با هر اکانت دیگری دارد.
مولف «روانشناسی رسانه اجتماعی» می‌گوید رسانه اجتماعی اساسا پدیده‌ای آمریکایی است و مشهورترین سرویس‌هایش همچنان آمریکایی‌اند. با این‌حال بسیاری از برنامه‌های محلی برای بقا می‌جنگند. او می‌گوید در این‌کتاب، با تقسیم‌بندی رایج‌ترین ویژگی‌های رسانه اجتماعی به ابعاد روان‌شناختی آنها نگاهی می‌اندازد.
کتاب پیش‌رو ۷ فصل دارد که به این‌ترتیب‌اند: «مقدمه»، «پروفایل‌ها»، «هم‌پیوندان»، «آپدیت‌ها»، «رسانه»، «پیامرسانی» و «ارزش‌ها».
در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:
برندتسگ و لودرس اشاره می‌کنند که این‌تاثیر در سرویس‌های رسانه اجتماعی‌ای که هویت منفرد و اکانت واقعی را به کار می‌اندازد و جایی چشمگیرتر است که محتوا بایگانی می‌شود اما به‌صورت همگانی یا دست‌کم نیمه‌همگانی همچنان آنلاین در دسترس است. به عبارت دیگر، این‌امر شاید در فیسبوک کمی بیشتر به کار رود تا در اینستاگرام یا توییتر. آنها استدلال می‌کنند که پیشرفت آن به خاطر شماری از عوامل است. بدیهی است که در سال ۲۰۰۹ کمتر از ۲۰۱۵ با شرکت‌کنندگانی مواجه می‌شدیم که با رسانه بزرگ شده بودند. این‌افراد به نسبت شرکت‌کنندگان قبلی «تاریخچه کاربری» آنلاین مبسوط‌تری داشتند و بنابراین «گذشته آنها در زمان حال باقی ماند».
از همه مهم‌تر اینکه، همان‌طور که برندتسگ و لودرس گزارش می‌دهند، فیسبوک در سال ۲۰۱۱ «تایم‌لاین» را جایگزین «وال» کرد که یافتن آپدیت‌های استاتوس قدیمی‌تر را آسان‌تر می‌کرد. پیش از این، برای دیدن آپدیت‌های گذشته یک‌کاربر مجبور بودید آیکون «پست‌های بیشتری نشان بده» را در پایین وال‌های آنها نگه دارید، اما تایم‌لاین آنها را مرتب و منظم براساس سال و ماه و تاریخ می‌چید. این فصل ۲ و ساختار پروفایل‌هایی را به خاطرمان می‌آورد که بر طرز ابراز اصیل خودمان اثر می‌گذارد. آیا می‌توانید میزان کار پروفایلی دخیل در بازبینی همه آپدیت‌های پیشین خود را زمانی که تایم‌لاین شروع به کار کرد تصور کنید؟
این‌کتاب هم با ۱۴۳ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۱۲۰ هزار تومان منتشر شده است.
